Waarnemen

Waarnemingscyclus-Reactietijd

Bij deelneming aan het verkeer treedt bij het waarnemen de volgende cyclus op:

1. Zien
     2 Waarnemen
         3 Selecteren
            4 Beoordelen
               5 Kiezen
                  6 Beslissen
                     7 Handelen
   bron: politie verkeerssurveillanten opleiding 1985

Boven genoemde punten zou U ook kunnen omschrijven als "REAKTIE TIJD". De tijd die een bestuurder nog heeft om te reageren op een situatie

Indien er een ongeval heeft plaats gevonden kan worden gesteld dat er in de genoemde cyclus iets fout is gegaan.

Het ZIEN en WAARNEMEN is de start van de cyclus. Het zijn juist deze punten waar veel verbeteringen kunnen worden aangebracht. Op het moment dat een bestuurder niet direct kan zien wat een andere weggebruiker gaat doen, zal de reactietijd toenemen.

Tijdens het rijden van A naar B heeft de bestuurder te maken van een aaneenschakeling van factoren en of elementen. In zeer korte tijd heeft hij constant te maken met de waarnemingscyclus. Dit proces herhaalt zich in principe nagenoeg onafgebroken.

Indien er een aanrijding heeft plaats gevonden is daar altijd een juridische oorzaak voor te vinden. Hij gaf geen voorrang, reed te hard, gaf geen richting aan. Aan de oorzaak van de fout die de weggebruiker heeft gemaakt word weinig of geen aandacht geschonken. Je kunt je afvragen of de aanrijding is ontstaan doordat iemand bijvoorbeeld geen richting aangaf of doordat de tegenpartij, juridisch niet fout, niet had gezien dat het voertuig ging remmen.

Het belang van het zien en waarnemen van elementen die aanvankelijk minder relevant lijken bij de oorzaak van een aanrijding, wordt ernstig onderschat.

Natuurlijk is het belangrijk dat een auto veilig is, dat er autogordels in zitten, dat er airbags zijn maar het gaat om die ene aanrijding, al dan niet met dodelijk afloop. Die ene aanrijding waar een heel klein element aan ten grondslag lag. Dat ene element, helemaal vooraan in de waarnemingscyclus.

Waarom is communicatie belangrijk?

Er rijden voertuigen rond waarvan de bestuurder het prettig vindt om met volledige geblindeerde ramen rond te rijden. De bestuurder van zo’n voertuig kan wel naar buiten kijken maar van buiten kunt U niet in het voertuig kijken. Merkwaardig genoeg is dit wettelijk niet verboden maar nog belangrijker is dat men bij het zien van dergelijk voertuig direct een zeer onbehagelijk gevoel krijgt. U kunt op geen enkele wijze communiceren met deze bestuurder simpelweg omdat hij niet te zien is.

Communiceren kan bestaan uit, elkaar even aankijken, een klein hand gebaar of een lichtsignaal waardoor we weten wat de ander gaat doen.

© Safety Lights